Ο Φόβος (2001)

Είδα ένα διαφημιστικό για μια εκπομπή με θέμα τον «τρόμο» και γιατί ταινίες τέτοιου είδους μας ελκύουν. Έτσι αποφάσισα πριν το δω να γράψω γι’ αυτό ώστε να δω κι εγώ ποια είναι η δική μου άποψη επί του θέματος.

Ο φόβος είναι ένα προειδοποιητικό συναίσθημα με σκοπό να μας προστατεύσει από εξωτερικούς κινδύνους. Ταυτόχρονα είναι και από τα πιο δυσάρεστα συναισθήματα, τόσο που αρκετά συχνά ενοχλούμαστε από αυτόν περισσότερο απ’ ότι από τον ίδιο τον κίνδυνο που τον προκάλεσε.

Παρόλα αυτά επάνω σ’ αυτόν βασίζονται χιλιάδες ταινίες, μυθιστορήματα και επικίνδυνα σπορ, στις μέρες μας, πολλές θρησκείες, κυρίως στο παρελθόν.

Τότε όμως δεν ήταν απόλυτη επιλογή των οπαδών τους να τις ακολουθήσουν και ο κίνδυνος της «τιμωρίας» φάνταζε πραγματικός.

Τι είναι όμως αυτό που σήμερα μας ελκύει σε ταινίες, μυθιστορήματα τρόμου και extreme sports; Όταν σε ένα πολύμηνο ταξίδι μου δεν είχα πρόσβαση σε κινηματογράφο και τηλεόραση, ούτε σε βιβλία τέτοιου είδους, έπλαθα ιστορίες δολοφονιών που υποτίθεται ότι είχαν διαδραματιστεί στο μέρος που βρισκόμουν, όπου κατοικούσαν ακόμα τα πνεύματα των θυμάτων που αναζητούσαν δικαίωση κ.τ.λ.

Μπορώ να πω ότι ένιωθα πως είχα ανάγκη από «κάτι να με τρομάξει»!

Θα μπορούσα να υποθέσω ότι είναι η ασφάλεια που νιώθει κανείς όταν βλέπει έναν μανιακό δολοφόνο (!), καθισμένος στον καναπέ του, τρώγοντας ίσως ποπ-κορν, σίγουρος ότι τουλάχιστον ο συγκεκριμένος δολοφόνος δεν υπήρξε ποτέ ή έστω δεν υπάρχει πια.

Όμως στην Αγγλία, για παράδειγμά, τα παιδικά βιβλία είναι κυρίως ιστορίες τρόμου, και δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι τα παιδάκια μπορούν, με την δική μας ευκολία, να ξεχωρίζουν την πραγματικότητα από το «παραμύθι».

Είναι μήπως η ζωή στον σημερινό δυτικό κόσμο; Ο άνθρωπος έχει ένστικτα τα οποία δεν μπορεί να εκφράσει αλλιώς; Δεν είναι όμως οι άντρες (σε αντίθεση με το ζωικό βασίλειο) αυτοί που κυνηγούσαν, κινδυνεύαν και πάλευαν για επιβίωση; Εγώ τότε γιατί νιώθω την ανάγκη αυτού του είδους της «διασκέδασης»;

Κάποιοι πιστεύουν ότι μας έχουν «εθίσει» ώστε να μην μας φαίνονται τόσο φρικτοί οι πόλεμοι, η πείνα και οι τραγικές ιστορίες που υπάρχουν γύρω μας. Ώστε να έχουμε συνηθίσει κτίρια να ανατινάζονται και ανθρώπους να πηδούν από ουρανοξύστες, και η 11η Σεπτεμβρίου, οι βομβαρδισμοί στο Αφγανιστάν,  να μην μας ταράξουν, τουλάχιστον όχι όσο αν τα μάτια μας ήταν «παρθένα» σε τέτοια «θεάματα».αυτή η θεωρία όμως δεν αισθάνομαι να με καλύπτει ώστε να μπορώ να εξηγήσω την μανία μου για τέτοιου είδους ερεθίσματα.

Δεν θα εξετάσω αν και κατά πόσο όλα αυτά αυξάνουν τη βία και την εγκληματικότητα. Το ερώτημα μου είναι γιατί τα βλέπουμε.

Μου πήρε αρκετή ώρα αναζήτησης μέσα στο μυαλό μου για να καταλήξω κάπού, και αν και πολλές φορές με είχε απασχολήσει, μόνο τώρα που αποφάσισα να γράψω γι’ αυτό έβγαλα ένα συμπέρασμα.

Αρχικά κατέληξα στο ότι μας αρέσει! Ο φόβος μας προκαλεί ηδονή!!

Όπως όταν πονάει ένα δόντι και όλο θέλουμε να βάζουμε τη γλώσσα μας εκεί και πονάμε περισσότερο, γιατί κατά βάθος μας αρέσει. Έτσι και με τον φόβο. Μα σκέφτηκα να δω τι προκαλεί αρχικά ο φόβος, από μόνος του, γιατί αυτό είναι «κάπως» διεστραμμένο, αν και όχι τελείως έκτος πραγματικότητας!

Είπαμε ότι υπάρχει ως προειδοποίηση. Ώστε να δράσουμε. Είναι κινητήρια δύναμη. Ανεβάζει την αδρεναλίνη, τα αντανακλαστικά, τη δύναμη μας.

Γι’ αυτό τον αναζητούμε. Χρειαζόμαστε την ενέργεια που μας δίνει.

Όπως λέει και ο Σαββόπουλος:

«Ένας φόβος που με κάνει να γελώ και να λυπάμαι

Μ’ αν υπάρχει ακόμα ο κόσμος είμαι έτοιμος και πάμε».